Het eerste elftal van Nordsjaelland heeft met een gemiddelde leeftijd van 22,7 het jongste elftal van Europa. Dat is op zich niet zo raar. Dit is namelijk een logisch gevolg van de unieke filosofie van de club, waar niet alleen bij de jeugdteams, maar zelfs bij het eerste elftal het opleiden nog centraal staat. We spreken met Flemming Pedersen, hoofdtrainer bij deze Deense club.

Tekst: Paul van Veen | Beeld: FC Nordsjaelland

“Het eerste elftal is bij ons eigenlijk het oudste opleidingsteam”, vertelt Flemming Pedersen. “Onze filosofie is dat ieder kind het recht heeft om te dromen en wij willen de spelers bij onze club de kans geven om het maximale uit zichzelf te halen. Ons doel is om de voetbalwereld te veranderen. Dat is een veel groter doel dan kampioen worden. Wij willen spelers de mogelijkheid geven om zich te ontwikkelen, te dromen en deze dromen waar te maken. Dat betekent, dat als een speler naar een andere club gaat, wij trots zijn. Wij hebben die speler namelijk geholpen. Daarbij maakt het niet eens uit of dat een grote club in Europa is of misschien een iets kleinere club. Iedereen heeft zijn eigen top.”

Deze filosofie past ook uitstekend bij de nieuwe eigenaar van Nordsjaelland. Hij is namelijk dezelfde eigenaar van de Right to Dream academie in Ghana. Deze academie is opgericht om kinderen uit West-Afrika het recht te geven om te dromen en om ze meer kansen te geven. Dit geldt nu dus zowel voor de Afrikaanse als de Deense spelers.

Breder dan alleen voetbal
De filosofie strekt breder dan alleen het voetbal, want hierin is school en opleiding ook belangrijk, omdat niet voor iedereen een profcarrière is weggelegd. Pedersen: “Zoals gezegd, we willen de voetbalwereld veranderen en zo puur mogelijk het voetbal benaderen. We willen spelers opleiden die niet voor het geld spelen, maar we willen spelers leren om van het voetbal te houden en te blijven houden.”

Flemming Pedersen begon in 2006 als hoofd opleiding bij Nordsjaelland. Hij heeft zelf tot zijn 18e op het hoogste niveau gevoetbald, maar zag dat een profcarrière er niet in zat en besloot zich als coach te specialiseren. In 2011 werd hij assistent-trainer van het eerste elftal en ging ook kort naar het buitenland met de toenmalige hoofdtrainer Kasper Hjulmand. In 2014 ging hij als assistent-trainer mee naar Duitsland (Mainz 05) en na een korte periode bij Brentford kwam hij in 2016 weer terug bij Nordsjaelland. Daar is hij nu zowel hoofdtrainer als technisch directeur.

“Die combinatie van die twee functies is in mijn ogen ook belangrijk, want deze unieke filosofie kan alleen als de hoofdtrainer verder kijkt dan alleen het eerste elftal. Ik ben niet echt de standaard hoofdtrainer. Ik zit hier namelijk niet om alleen wedstrijden te winnen, maar vooral ook om mensen en voetballers te ontwikkelen.”



Mogelijkheden
“Deze filosofie geeft ongekende mogelijkheden. Als wij een talentvolle speler van 18 jaar hebben, dan is het bij ons heel eenvoudig om hem vroeg een kans in het eerste elftal te geven, ook als dat voor het resultaat op korte termijn misschien niet de beste keus is. Die speler krijgt de tijd om fouten te maken en zich verder te ontwikkelen. Als hij dan vervolgens naar een grote club kan, heeft deze speler al op jonge leeftijd relatief veel ervaring op het hoogste niveau. Veel spelers verliezen in hun eerste jaren als senior kostbare jaren, omdat ze nog niet goed genoeg zijn voor het eerste elftal. Wij kunnen de beste spelers, op het hoogste niveau, blijven ontwikkelen. Als wij vervolgens een speler verkopen, dan voelt dat niet als verlies, maar dan zijn we trots. Wij hebben die speler geholpen om zijn droom waar te maken. Daarnaast zien wij dit ook meteen weer als kans. Wij hebben dan de mogelijkheid om de volgende talentvolle speler in het eerste elftal te zetten. Hoe meer, hoe beter. We hebben namelijk zoveel goede spelers in onze opleiding lopen, die we het liefst allemaal de kans willen geven.”

“Als hoofdtrainer is dit een fantastische omgeving om te werken. Ik hoef me niet druk te maken over een bal die er net wel of net niet in gaat, ik hoef me niet druk te maken over een beslissing van een scheidsrechter, ons doel is veel groter dan dat.”

Verkoop
Verkoop “In deze zomer hebben we vier spelers in de transferperiode verkocht en die waren allemaal in onze club sinds ze elf jaar oud waren, onze opleiding begint dan ook vanaf de O11. Vanzelfsprekend loopt de filosofie van de club door alle teams heen. Bij ieder team staat ontwikkelen en leren centraal. Wij laten ons niet leiden door het winnen van wedstrijden. Als je daarover na gaat denken is dat ook logisch. Want wat gebeurt er als in iedere training en wedstrijd ontwikkelen en leren centraal staat? Inderdaad, dan word je vanzelf beter. En als je beter wordt, dan komen de resultaten ook vanzelf. Ik ben ervan overtuigd dat dit de beste manier is om uiteindelijk wedstrijden te winnen, maar dat resultaat zelf is nooit een doel op zich. Er is dan ook nooit stress bij spelers over een resultaat of een fout.”

“Op deze manier kunnen we vier of vijf jaar vooruitplannen en dat doen we dan ook. Zelfs als er laatmature spelers zijn, dan kunnen ze gewoon blijven meespelen, omdat we naar hun potentieel kijken en niet naar hoe goed ze nu zijn.”

De speler niet centraal stellen
“In onze opleiding staat de speler niet centraal. Het draait namelijk niet om die ene speler, wij vinden namelijk dat het in eerste instantie belangrijk is dat je als club een hele goede omgeving creëert. We hebben op voetbaltechnisch vlak een duidelijke en herkenbare manier van spelen ontwikkeld, maar we hebben bijvoorbeeld ook afspraken hoe een speler zich moet gedragen. Pas als die collectieve afspraken binnen de clubs en de trainers helder zijn, kun je je richten op de individuele speler. Maar altijd: eerst het collectief, dan komt het individu.”

“In onze voetbalfilosofie vinden we het belangrijk dat spelers leren om problemen op te lossen. Problemen in het huidige moderne voetbal kun je niet individueel oplossen. Voetbal is een systematisch en uitermate complex spel, waarin je als team oplossingen moet vinden. Het gaat er uiteindelijk om dat wanneer een speler een handeling verricht, dat zijn teamgenoten weten wat de volgende stap zal zijn.”

Complexe sport
“Voetbal is dus een zeer complexe en open sport, waarin spelers steeds keuzes moeten maken en waar het aantal opties oneindig is. Het gevaar is dat je alles wilt leren, maar dat je uiteindelijk de spelers niets leert. Daarom moet je het aantal opties limiteren. Hierdoor proberen we het spel voor de spelers minder complex te maken. Dat is nodig, anders zien spelers door de bomen het bos niet meer. Daarnaast willen we dat spelers heel snel keuzes maken. Hoe meer keuzes je hebt, hoe langer het zal duren voordat je uiteindelijk een keuze maakt. In onze manier van spelen beperken we daarom het aantal opties tot ongeveer drie à zes. Dus iedere keer als de bal beweegt, dan kan de speler kiezen tussen die drie tot zes scenario’s waar we op getraind hebben. Deze structuur geeft spelers niet alleen herkenbaarheid, maar ook vertrouwen en een stuk rust. Dit leidt uiteindelijk tot meer vrijheid om individuele creatieve dingen te doen. Immers, in onze ogen is het heel moeilijk om creativiteit te stimuleren zonder structuur.”

“Deze opties bouwen we langzaam op in onze jeugdopleiding. Zo geven we bijvoorbeeld de elfjarigen in vormen vaak twee of drie opties, zodat ze veel herhalingen krijgen, om dit vervolgens uit te breiden. Deze methode werkt ontzettend goed en we zien dat spelers zich hierdoor heel goed ontwikkelen. Vroeger zagen we, nadat we spelers verkochten, dat spelers veel tijd nodig hadden om daar door te breken, maar nu zien we dat spelers meteen goed presteren bij hun nieuwe club.”

“Die opties zijn gebaseerd op onze manier van spelen. Om tot onze manier van spelen te komen, hebben we de beste ploegen van de wereld geanalyseerd: hoe spelen ze, wat doen ze? Zo zijn we gestart met te kijken naar alle goals die gescoord worden. Vervolgens ga je verder kijken: vanaf welke posities scoren ze en hoe komen ze zo dicht mogelijk bij de goal van de tegenstander om de kans zo groot mogelijk te maken? Dan ga je een stap terug: als we daar kansen willen creëren, van welke delen van het veld moet de assist dan gegeven worden? Als we dan die gebieden bepaald hebben waar we de assist willen geven, hoe krijgen we spelers in de positie dat ze die assist kunnen geven, met andere woorden: vanwaar kom je tot de assist van de assist? En zo ga je steeds een stap terug in verschillende scenario’s. Uiteindelijk heeft dit consequenties hoe je bijvoorbeeld in een breakthrough wilt spelen of hoe je wilt gaan opbouwen.”

Structuur
“Als je dit voor jezelf duidelijk hebt, dan kun je het gaan trainen, waarbij je gestructureerd en ‘deliberate’ aan de slag gaat. Elke oefenvorm in elke leeftijdscategorie moet gerelateerd zijn aan de manier waarop we willen spelen. Elke beweging die je doet in de warming-up moet gerelateerd zijn aan de bewegingen die voorkomen in een voetbalwedstrijd. Elk detail staat in het teken van onze speelwijze, zodat er geen tijd verspild wordt.”

“Het was niet zo heel moeilijk om coaches te vinden die in deze filosofie konden werken. In 2006 zijn we met de opleiding begonnen, dus toen konden we zelf kiezen welke coaches we wilden aannemen. We konden bij hun aanstelling dus al afspreken dat ze op deze manier gingen werken. Natuurlijk ontwikkelt het voetbal zich steeds door, dus onze manier van spelen ook. Hier praten we veel over met elkaar. Maar het gaat hierbij vooral om kleine details, denk bijvoorbeeld aan verschillende types van pressing traps of verschillende breakthrough combinaties. Zo zijn spelers op het hoogste niveau bijvoorbeeld veel beter geworden in de timing van de pressing en het afschermen van ballijnen om zo de opties voor de tegenstander te beperken. Daarnaast spelen we nu veel meer ballen in de ruimte, zodat spelers de bal kunnen aanvallen. Ik denk dat Arsene Wenger bij Arsenal met deze trend is begonnen en nu zie je dat de beste teams dit ook steeds meer doen.”

Details
“Maar het gaat steeds om de details. Er is een bekend Deens boek: Dromen en Details. Dat is precies zoals wij het zien. Je hebt de droom nodig: we proberen vijf jaar in de toekomst te kijken met alles wat we doen en waar we van dromen en dat doen we door ons te verbeteren in de details. Die details vinden we vaak in mensen vanuit andere expertises, zoals bijvoorbeeld sportpsychologen of mensen die alles van cultuur weten. We proberen dan ook de beste mensen in te huren die onze opleiding op een hoger niveau kunnen brengen. Dat gaat steeds makkelijker, omdat we merken dat mensen graag bij ons willen werken, omdat ze geïnspireerd zijn door onze visie en manier van werken.”